Wat als je ineens wordt beschuldigd
Je krijgt een beschuldiging op je werk. Opeens ben je van het ene moment op het andere “die persoon” waar iedereen over fluistert. Je weet vaak niet eens precies waarvan je wordt beschuldigd of wie er achter zit. En dan? Dan word je naar huis gestuurd en begint wat veel mensen beschrijven als een echte nachtmerrie.
Tot voor kort was er voor deze mensen gewoon… niets. Geen ondersteuning, geen begeleiding, geen uitleg over wat er ging gebeuren. Gelukkig is daar verandering in gekomen met de komst van de begeleider beschuldigde. Maar zoals met alles wat nieuw is, zorgt dit ook voor behoorlijk wat discussie.
“Kan de vertrouwenspersoon dat niet gewoon doen?”
Dit hoor ik regelmatig. En ik snap het wel – waarom zouden we nóg een functie toevoegen als we al een vertrouwenspersoon hebben? Het antwoord is simpel: ja dat kan tot op zeker hoogte en dan wordt het lastig.
Een vertrouwenspersoon kan een melder prima opvangen en bijstaan. En zo ook een beschuldigde. Maar zodra het om een formele beschuldiging gaat – denk aan een klachtencommissie of een formeel onderzoek – dan wordt het een heel ander verhaal. Dan heb je iemand nodig die niet alleen tijd heeft voor die eerste emotionele opvang, maar die ook weet wat je doormaakt en wat je te wachten staat, die je helpt met het voorbereiden van een hoorzitting en je daarin begeleidt.
In mijn ervaring zit de begeleider beschuldigde eigenlijk precies tussen de vertrouwenspersoon en de jurist in. Je bent geen advocaat, maar je hebt wel verstand van de algemene rechten en plichten van werkgever en werknemer. En belangrijk: je weet wanneer het tijd is om juridische hulp in te schakelen.
Het “1-dag-arbeidsjurist” verhaal
Er wordt beweerd dat begeleiders beschuldigde in één dag worden opgeleid tot arbeidsjurist. Eh, nee. Dat zou ook compleet onzinnig zijn.
De bijscholing tot begeleider beschuldigde duurt 1 tot 2 dagen, maar dan moet je al een basisopleiding als vertrouwenspersoon hebben afgerond. En we leren geen arbeidsrecht – we leren juist wanneer we een échte jurist moeten inschakelen. Dat is een groot verschil.
Dat woord: “beschuldigde”
Hier krijg ik ook regelmatig reacties op. “Beschuldigde klinkt zo negatief!” of “Dat is framing!” Maar eigenlijk beschrijft het precies wat er aan de hand is: iemand wordt ergens van beschuldigd. We moeten niet vergeten dat beschuldigd worden niet hetzelfde is als schuldig zijn. Iedereen verdient een eerlijke kans om zijn of haar verhaal te doen. En dat is precies waar wij voor zorgen.
Waarom dit belangrijk is
Werkgevers hebben niet alleen een zorgplicht voor de melder, maar ook voor de beschuldigde. Dat wordt nog wel eens vergeten. En die ondersteuning is echt nodig. De onzekerheid, de angst, de schaamte – dat heeft impact op mensen. De begeleider beschuldigde is geen luxe, maar een noodzaak.
En gelukkig wordt dat steeds meer erkend. Zo mocht ik laatst bij NPO Radio 1 uitleggen waarom deze rol zo belangrijk is. Want ja, dit onderwerp verdient aandacht.
Ben je nieuwsgierig geworden naar wat een begeleider beschuldigde precies doet? Dan vind je hier meer informatie. Want hoe meer mensen begrijpen wat wij doen, hoe beter het is voor iedereen die ooit in zo’n situatie terechtkomt.