Sorry seems to be the hardest word
Ik spreek Daan. Hij zit in een maandenlang lopend conflict met zijn broer. Hij baalt ervan en weet niet hoe hij het moet oplossen. Ik hoor hem vertellen wat zijn broer bedoelt en denkt en hoe boos hij daarvan wordt. Als ik Daan vraag of hij zeker kan weten dat zijn broer dat zo bedoelt en denkt, moet hij toegeven dat hij het niet zeker kan weten, maar…. hij denkt nog steeds dat hij gelijk heeft. Als we kijken naar wat Daan heeft gezegd tegen zijn broer, geeft Daan toe dat hij zelf ook niet erg redelijk is geweest. Zijn broer heeft hem een paar weken geleden een whatsapp gestuurd met de uitnodiging om weer eens een biertje te gaan drinken. Daan heeft daarop geantwoord dat hij niet gaat doen alsof er niets aan de hand is en als zijn broer dat niet begrijpt dan is er een steekje aan hem los.
Ik vraag Daan:
- Zou je contact met je broer op willen/kunnen nemen?
- Zou je sorry kunnen zeggen voor hoe je hebt geantwoord?
- Zou je aan je broer kunnen vragen om je te vertellen wat hem dwars zit?
- En kun je dan alleen maar luisteren en vragen stellen totdat je helemaal begrijpt wat er bij hem leeft?
Daan zegt dat hij snapt wat ik vraag en dat hij vindt dat ik gelijk heb, maar dat hij het niet kan. Wat zit er in de weg Daan? De snelle verklaring zal zijn dat Daan koppig is of trots, maar dat vind ik te makkelijk. Wat zit er in de weg Daan?
Ik ben fout
Mensen die het moeilijk vinden om sorry te zeggen zijn vaak bang om toe te geven dat ze iets fout hebben gedaan. Dat voelt kwetsbaar en bedreigend. Al helemaal als je je eigen gedrag niet los kan zien van wie je bent. Als je dan iets fout doet, dan zegt een stemmetje in je hoofd dat je dus ook fout bent. Toegeven dat je iets fout hebt gedaan is dan een directe aanslag op je eigenwaarde.
Het kan tegen me gebruikt worden
Er kan ook een angst achter zitten dat als je excuses aanbiedt, de ander dat tegen je zal gebruiken in de strijd die jullie voeren. Alsof je hiermee een schot in eigen doel trapt en met 1-0 achter staat. Maar een conflict wordt niet opgelost door punten te verzamelen of de schuld van de ander te bewijzen.
Ik heb dus de schuld
Soms wil iemand zijn excuses niet aanbieden omdat hij dan het gevoel heeft dat hij alle schuld op zich neemt en de ander vrijpleit. Terwijl het aanbieden van excuses voor het eigen gedrag alleen gaat over wat je vindt dat je zelf anders had kunnen doen. Het gaat niet over het gedrag van de ander. Waar twee kijven, zijn ook vaak twee schuldigen.
Boos voelt fijner
Mensen hebben vaak de overtuiging dat excuses aanbieden pijnlijk en vernederend is. Door hun excuses niet aan te bieden kunnen ze dit vermijden. Daarnaast hebben de emoties boosheid en irritatie de voorkeur boven verdriet of kwetsbaarheid. Door geen excuses aan te bieden voelt het alsof je controle houdt over je eigen emoties. In realiteit onderdruk je je emoties en schep je afstand.
Excuses verbinden
Het mooie van excuses aanbieden is dat het een kans is om een conflict op te lossen. Het geeft kracht en roept bewondering op omdat het moed vereist om te doen. Het tonen van kwetsbaarheid schept verdieping in de relatie met de ander. En het tonen van zelfreflectie zet de deur open voor de ander om dat ook te doen. Een goed uitgesproken conflict leidt zeer vaak tot een diepere emotionele verbinding tussen diegenen die eerst nog zo ver van elkaar verwijderd leken.
Goed sorry zeggen
En hoe doe je dat dan? Hoe bied je je excuses op een goede manier aan? Nou gewoon. Zeg “sorry”. Eigenlijk is het zo simpel. Hieronder nog wat tips om het zo simpel te houden:
1. Doe het live, niet via Whatsapp of mail.
2. Heb geen verwachtingen van de reactie van de ander. Jouw doel is om je excuses aan te bieden.
3. Meen het echt of doe het anders maar niet. Oprechte excuses worden herkend.
4. Wees specifiek.
5. Erken de gevolgen van jouw gedrag voor de ander. Laat merken dat je dat begrijpt.
6. Stop met praten na het maken van excuses en verleng het niet met uitleg, verdediging of nog erger: “maar jij…”.
7. Het gaat over de ander en niet over jou. Dus ga niet uitweiden over je eigen emoties.
En ben je benieuwd hoe het met Daan en zijn broer is afgelopen? Ik ook. Bij deze Daan, als je dit leest…. wat houdt je tegen?